1821 Yunan isyanı akabinde vuku bulan 1828 1829 Osmanlı Rus savaşı nedir? 1828 1829 Osmanlı Rus savaşı nasıl başlamıştır. 1828 1829 Osmanlı Rus savaşına dair her şey...

1828 - 1829 Osmanlı Rus Savaşı

1821 Yunan isyanı müteakibinde 1828 - 1829 Osmanlı Rus savaşı vuku bulmuştur.

» Navarin Olayı Osmanlı-Rus münasebetlerinin bozulmasına ve iki devlet arasında savaş çıkmasına sebep oldu.

» Osmanlı Devleti sınırlarına asker yığmaya girişti. Rusya ise bu sırada, İran'la savaş halindeydi. İran ile Türkmen Çayı barışını yaparak İran cephesini tasfiye etti.

» Osmanlı Devleti Rusya ile bir savaş yapacak durumda değildi. Mora gailesi devam ediyordu ve donanması Navarin'de yakılıp yok edilmişti. Kara kuvvetlerinin temelini teşkil eden Yeniçeri Ocağı ise, yeni kaldırılmış ve kuvvetli bir ordu mevcut değildi.

» Rusya ile savaş 2 cephede de cereyan etti. Tuna Cephesi ve Kafkas Cephesi, Rusların Tuna Cephesi komutanı Diebitch di. Kafkas Cephesi’nin komutanı ise Paskievitch di.

» Rus Generali Paskievitch 1828 yılında Kars Ardahan ve Bayezid'i düşürerek Erzurum'a yönelmişti. Saldırılarını devam ettirerek Erzurum’u alıp Trabzon'a yöneldi.

» Tuna cephesine gelince Osmanlı Devleti'ni asıl darbe indireceği cephe burasıydı fakat Ruslar için işleri o kadar kolay olmadı. Varna tam üç ay Ruslara karşı direndi. Ruslar için önemli olan Balkanların kapısı olan Şumnu’yu ele geçirmekdi fakat Şumnu ya karşı giriştikleri bütün saldırıları püskürtüldü.

» Ruslar kendilerini toparladılar ve Rus Kuvvetleri Şumnu aldıktan sonra 1829 Balkan Dağlarına Edirne'ye girdi. Rus ordusunun Edirne'ye gelip İstanbul'a kadar yaklaşmasın Osmanlı başkentinde büyük telaş ve heyecana sebep oldu.

» İstanbul’a kadar gelen Rus Genereali Die bitch de telaşlanmıştı. Zira gerideki ana kuvvetlerle ve deniz ile teması kesilmişti. Yani az bir kuvvetle Osmanlı devleti ile karşı karşıyaydı. Onun için hemen Osmanlı Devleti'ne Barış teklif etti. Padişah 2 Mahmut Barış'a çoktan hazırdı. Bu sebeple Prusya kralı’nın aracılığı yaptığı Barış teklifi hemen kabul etti. Rusya ile barış 14 Eylül 1829 da Edirne'de imzalandı.

1829 Edirne Antlaşması

» Rusya, Tuna Cephesinde elegeçirdiği bütün toprakları Osmanlı Devleti'ne terkederek Rusya ile Osmanlı Devleti arasında sınır, yine Prut olarak kalıyordu. Kafkas Cephesi'nde ise, Kars, Beyazıd ve Erzurum'u yine Osmanlı Devletine iade ediyor, yalnız Anapa, Poti, Ahıska, Ahilkelek gibi müstahkem mevkiler Rusya'ya terkediliyordu

» Eflak ve Buğdan'a daha önce tanınmış olan ayrıcalıklar teyid edilirken, Eflak ve Buğdan beylerinin hayat boyu seçilecekleri, Rusya'nın onayı olmadan, bunların azledilemiyecekleri kabul ediliyordu. Ayrıca, Eflak ve Buğdan'da oturan Müslümanlar da buradan başka yerlere nakledileceklerdi ki, bununla, Osmanlı Devleti'nin fiili bağlantısı kesiliyor ve sadece egemenlik bağlantısı kalıyordu.

» Rus ticaret gemilerine İstanbul ve Çanakkale boğazlarından serbestce geçebileceklerdir.

» Edirne Barışı, Yunan sorununu da ele alıyordu. Osmanlı Devleti Yunanistan'ın bağımsızlığını tanıyordu.

» Sırbistan’a özerklik tanınıyordu.

» Edirne Barışı ile Osmanlı Devleti Rusya'ya 137 milyon frank savaş tazminatı ödemeyi de kabul etmiştir.

» Osmanlı Devleti, Edirne Barışı ile Rusya'ya çok fazla toprak vermemiştir; ama Eflak ve Buğdan toprakları ile bağlarını iyiyice zayıflatarak bu iki toprağın elden çıkmasına zemin hazırlamıştır. İkinci olarak,Yunanistan'ın bağımsızlığının tanınması ile, bu topraklar kesin olarak elden gittiği gibi, bağımsız Yunanistan'ın bundan sonra topraklarını, Osmanlı Devleti aleyhine devamlı olarak genişletmeye çalışması, başka toprakların da elden çıkmasını hazırlayacaktır.

» Edirne Barışı ile Prut sınır olmakla beraber, Rusya Tuna nehrinin ağzında bazı küçük yerler almıştı. Rusya'nın Tuna'nın ağzına gelip yerleşmesi Avusturya'yı hiç memnun etmemiştir.

» Rusya'nın 1828 Türkmen Çayı antlaşması ile Kafkaslara iyiyce girmesi ve hemen arkasından da 1829 Edirne Antlaşması ile Osmanlı Devleti'nden bazı müstahkem mevkileri ele geçirmesi de, İngiltere'yi endişelendirdi